بهترین روش های تقویت listening (مهارت شنیداری) :

در این مطلب ضمن بیان راه های تقویت listening یا مهارت شنیداری زبان انگلیسی، بهترین روش شناخته شده و همچنین موانع و مشکلات زبان آموزان برای درک شنیداری انگلیسی در فیلم یا مکالمات را بررسی میکنیم.

  چرا درک شنیداری (listening) زبان انگلیسی یا هر زبان دیگری برای ما دشوار است ؟

از آنجاییکه زبان آموزان، زبان های خارجی را در موسسات زبان از طریق کتاب ها و متدهای مختلف و سی دی های آموزشی زبان فرا میگیرند، درک آنچه در محیط واقعی و طبیعی نظیر برنامه های تلویزیونی، سریال  و فیلم های زبان اصلی می‌شنوند، چندان کار ساده ای نیست. چرا؟!…

۱-  تفاوت کلمات و اصطلاحات spoken English با منابع استاندارد زبان انگلیسی :

مردم در گفتار انگلیسی یا spoken English (یا حتی گفتار فارسی ، فرانسوی، ترکی و هر زبان دیگری)، بویژه در موقعیت های غیر رسمی، مشخصاً از کلمات و عبارات و اصطلاحات خاص و عامیانه همچون slang نیز استفاده می کنند، در بین کلمات یا جملاتشان از آواها و حروف ندا (exclamation) همچون  hmm و … استفاده می کنند و یا کلماتی همچون that را در جملات ربطی حذف می کنند. آنچه در کتابها و منابع آموزش زبان انگلیسی یا هر زبان دیگری می آید proper English یا زبان معمول است.

قاعدتاً حتی قویترین منابع آموزش زبان بویژه text book ها و کتابهای استفاده شده در کلاس های زبان نمیتوانند بیشتر از حد مشخص و محدودی از گستره نامتناهی گفتگو ها و اصطلاحات مختلف را پوشش دهند هم از نظر کمیتی (بدلیل وسعت دامنه این اصطلاحات در موقعیت های مختلف) و هم  به لحاظ کیفی.

۲- Connected Speech : تلفظ کلمات و ادغام‌ هایی که در گفتار انگلیسی صورت میگیرد :

تلفظ کلمات مستقل با تلفظ آنها زمانی که پشت سر هم در یک جمله به زبان می آیند ،متفاوت است. گفتاری که به واسطه آن کلمات پشت سر هم می آیند و به نوعی گویی به یکدیگر متصل شده و متفاوت تلفظ میشوند connected speech می‌گوییم.

لذا مهارت شنیداری شما یا هرکسی که به حضور در کلاسهای معمول زبان انگلیسی بسنده کرده و با همین روال به فراگیری زبان انگلیسی پرداخته در این مورد نیز ضعیف بوده و وقتی برای اولین بار چنین گفتارهایی را می شنوید متوجه گفته مخاطب یا بازیگر فیلم و سریال مورد علاقه یا هر سخنگوی انگلیسی زبان ، نمی‌شوید.

۳- Topic یا موضوعات و موقعیت هایی که در زبان انگلیسی برای شما چندان شناخته شده نیست :

در گفتگوها معمولاً صحبت و گفتار افراد تنها حول یک موضوع خاص نیست و برخی از موضوعات تخصصی و غیر عمومی هستند و هیچ منبع آموزشی از کلاس و کتاب گرفته تا وبسایت یا سایر سرویس های آموزش زبان ، نمیتوانند شما را کاملاً برای تمامی این موضوعات یا موقعیت هایی که در هر نقطه از دنیا ممکن است متفاوت باشد آماده کنند و لذا شاید مهارت شنیداری شما آنچنان که باید قادر به درک صحبت یا گفتار زبان انگلیسی نیست.

پس چگونه بر این دشواری ها چیره شویم ؟!

حال باید ببینیم با توجه به دشواری های فوق در خصوص درک گفتار انگلیسی یا به عبارتی درک شنیداری، چه باید کرد؟

بهترین راه برای بهبود و تقویت listening زیاد گوش کردن به این زبان است. هیچ راهی ندارید جز اینکه ساعتها به گفتگو و صحبت های انگلیسی زبانان در تلویزیون، رادیو ، فیلم ، پادکست و غیره گوش دهید. خوب باید این را اضافه کنیم که برای انتخاب این منابع گفتاری انگلیسی حق انتخاب دارید. قاعدتاً باید منبعی را انتخاب کنید که برایتان کسل کننده نباشد چرا که همین به دشواری مسیر تقویت این مهارت اضافه میکند و دیر یا زود موجب خستگی و دلزدگی شما میگردد.

حجم یا زمان تمرین کردن و گوش دادن به منابع و گفتار انگلیسی حائز اهمیت است اما نباید از اهمیت کیفیت تمرین خود غافل شوید. در اینجا راه هایی برای تمرین به نحو احسن را به شما معرفی میکنیم :

–   تمرین listening به صورت تعاملی !

این روش بهترین روش تمرین برای تقویت مهارت شنیداری است. تمرین گوش دادن بصورت تعاملی یعنی اینکه بجای اینکه تنها به یکسری فیلم و برنامه تلویزیونی و رادیویی که شاید قبلاً ضبط شده اند یا حتی بجای اینکه تنها به پادکست ها گوش دهید، بهتر است این مهارت را ضمن مکالمه با فردی دیگر به زبان انگلیسی تقویت کنید.

اینگونه حتماً بهتر و و با دقت بیشتری به گفتارها و جملات انگلیسی گوش میکنید و در لحظه همچنین به اینکه چه پاسخی دهید نیز فکر میکنید و این نمونه ای از یک تمرین مناسب و طبیعی تر برای تقویت این مهارت است.

–  همواره به یک منبع، موضوع یا سبک خاص برای گوش کردن و تمرین اکتفا نکنید.

یعنی تنها به اخبار گوش ندهید، یا تنها به سراغ یک سریال یا مثلاً تنها سریالهای کمدی انگلیسی زبان نروید. تا میتوانید خود را در معرض موضوعات و موقعیت های مختلف این زبان قرار دهید.

–  با دقت گوش کنید!

بعنوان یک تمرین واقعی با دقت گوش دهید نه اینکه تنها به هنگام گوش دادن به این منابع خود را بیازمایید که چه مقدار از آنچه شنیدید را متوجه شدید!

–  استفاده از زیرنویس انگلیسی بجای زیرنویس فارسی.

برای تمرین و تقویت listening از طریق تماشای فیلم های انگلیسی زبان، در صورت تمایل به استفاده از زیرنویس از زیرنویس لاتین و انگلیسی استفاده کنید نه زیرنویس فارسی. استفاده از زیرنویس فارسی ذهن و مغز شما را درگیر زبان مادری شما نگه میدارد.

زیرنویس انگلیسی نه تنها شما را از زیرنویس فارسی برای درک بهتر فیلم بی نیاز میکند بلکه ضمن کمک به تقویت توانایی درک شنیداری، شما را با صدا و تلفظ کلماتی که شاید تابحال تنها دیکته آنها را دیده بودید آشنا میسازد و بدین ترتیب میتوانید تلفظ صحیح آنها را نیز در یک موقعیت طبیعی از یک انگلیسی زبان بشنوید.

پنج روش زیر به ترتیب بعنوان بهترین راه ها و توصیه های تقویت مهارت listening برای تمامی زبان آموزان شناخته شده اند :

(راه های مشابهی که برای ما ایرانیان عملی تر است داخل پرانتز آمده است)

۱- سعی کنید در یک محیط کاملاً انگلیسی زبان زندگی و کار کنید!

(این مورد برای افراد بسیاری بویژه ما آسیایی ها، امکان پذیر نیست ولی میتوان آن را بدین شکل عملی کرد که سعی کنید در هر کاری که دارید بنحوی خود را با منابع انگلیسی مرتبط مآنوس نمایید که روشهای مختلفی را از استفاده از مشاهده فیلمهای آموزشی، مستندهای تلویزیونی و اخبار حول صنعت و کسب و کار خود گرفته تا سعی در ارتباط با انگلیسی زبانان این حوزه.)

۲- به ورزش، تفریح یا فعالیتهای مشابه با افراد انگلیسی زبان بپردازید.

(به عنوان یک زبان آموز ایرانی یا آسیایی بندرت چنین چیزی امکانپذیر است، لذا بهتر است از آشنایان و دوستانی که قبلاً در کشوری انگلیسی زبان زندگی میکرده اند یا حداقل دوستانی که از دانش خوبی از زبان انگلیسی برخوردارند کمک بخواهید تا ضمن صحبت به زبان انگلیسی همواره خود را در معرض گفت و شنود به انگلیسی نگاه دارید)

۳- از برترین و مسلط‌ ترین اساتید زبان بهره ببرید.

۴- فیلمها، برنامه های تلویزیونی، مستند و سایر ویدئو های انگلیسی زبان را مشاهده کنید. (با زیرنویس انگلیسی یا کلاً بدون زیرنویس)

۵- به پادکستهای مختلف بویژه پادکستهایی که در حوزه موضوعات مورد علاقه شما میباشند گوش دهید.